Ochrona danych w dobie monitorowania wizualnego w transporcie

Jakub Tazbir
10.11.2023

I. Wstęp

W ciągu ostatnich kilku lat branża transportowa była świadkiem znacznego rozpowszechnienia technologii monitorowania wizualnego, takich jak kamery monitorujące, w szczególności kamery telewizji przemysłowej (CCTV) i kamery monitorujące. Chociaż monitorowanie zapewnia większe bezpieczeństwo, może również poważnie ingerować w prywatność osób. Podejście do monitoringu jest różne w wielu krajach i regionach, zwłaszcza tam, gdzie przestrzegane są podstawowe prawa i wolności jednostki. Stosowanie kamer CCTV i kamer podlega wielu ograniczeniom.

W tym artykule omówiono wyzwania i konsekwencje dla ochrony danych w erze nadzoru wizualnego w transporcie, ze szczególnym uwzględnieniem zgodności z ogólnym rozporządzeniem o ochronie danych (RODO) oraz praw osób, których dane dotyczą (zidentyfikowanych lub możliwych do zidentyfikowania osób fizycznych). Więcej na temat zapewnienia prywatności w monitoringu wizyjnym możesz przeczytać na naszej stronie w innym artykule.

II. Rozpowszechnianie się technologii monitoringu wizualnego w firmach transportowych

Technologie nadzoru cieszą się coraz większym zainteresowaniem w firmach transportowych, odgrywając kluczową rolę w gwarantowaniu bezpieczeństwa pasażerów, powstrzymywaniu działalności przestępczej i nadzorowaniu wydajności operacyjnej. Kamery CCTV i systemy nadzoru odgrywają kluczową rolę w tych technologiach, oferując nie tylko przechwytywanie wideo, ale także monitorowanie i nagrywanie w czasie rzeczywistym.

Najczęściej CCTV i monitoring wizyjny wykorzystuje się do:

-Chroń zdrowie i bezpieczeństwo pracowników, klientów i ogółu społeczeństwa

-Chroń własność i inną infrastrukturę

-Zarządzaj poważnymi incydentami i badaj je

-Zapobiegaj i wykrywaj przestępstwa i zachowania aspołeczne – w tym również uchylanie się od opłat

-Monitoruj ruch

-Egzekwuj zasady i przepisy ruchu drogowego

-Wspieranie efektywnego zarządzania i eksploatacji sieci drogowych i kolejowych

-Dochodzenie lub obrona roszczeń prawnych

Wiele miast i firm transportowych posiada rozbudowane systemy monitorowania ruchu, wykorzystujące telewizję przemysłową do wykrywania korków i wypadków. Kamery CCTV mogą również pozwolić kierowcy na sprawdzenie, czy ludzie opuścili drzwi, przed ich zamknięciem i uruchomieniem pojazdu. Po atakach z 11 września coraz powszechniejsze stało się stosowanie nadzoru wideo w transporcie publicznym w celu zapobiegania przyszłym atakom terrorystycznym. W 2017 roku londyńskie metro miało 13 596 kamer monitorujących stacje. Na stacjach rozmieszczono kolejnych 2795 kamer do obsługi jednoosobowej, które obejmowały krawędź peronu i zapewniały widok na pociąg i peron, umożliwiając maszynistom potwierdzenie pozycji klientów na całej długości pociągu. We wszystkich pociągach zainstalowano także 7500 kamer i 649 kamer poza stacjami. Obrazy milionów ludzi są rejestrowane i przetwarzane każdego dnia, dlatego powszechne przyjęcie kamer CCTV wymaga starannego wyważenia kwestii bezpieczeństwa i prywatności.

III. Zgodność z RODO w monitorowaniu wizualnym: równoważenie bezpieczeństwa i prywatności

Ponieważ firmy transportowe wdrażają monitorowanie wizualne w celu wzmocnienia bezpieczeństwa, konieczne staje się poruszanie po złożonym krajobrazie przepisów o ochronie danych, z RODO (i brytyjskim RODO, które jest bliźniaczą wersją RODO w Wielkiej Brytanii) na pierwszym planie. RODO określa rygorystyczne wymagania dotyczące przetwarzania i postępowania z danymi osobowymi, w tym nagraniami wideo zarejestrowanymi przez systemy monitoringu wizyjnego. Firmy muszą zapewnić, że ich praktyki monitorowania wizualnego są zgodne z zasadami legalności, uczciwości i przejrzystości określonymi w RODO. Firmy transportowe muszą wdrożyć solidną politykę i praktyki zgodne z powyższymi zasadami. W przypadku korzystania z telewizji przemysłowej i monitoringu wideo należy wdrożyć proces obsługi nagrań i zarządzania nimi – zgodny zarówno z RODO, jak i brytyjskim RODO (a także innymi przepisami o ochronie danych mającymi na celu ochronę praw osób fizycznych).

Możesz się zastanawiać, dlaczego – dzieje się tak dlatego, że każde nagranie lub zdjęcie osoby zarejestrowane przez monitoring wideo (które może zostać wykorzystane do zidentyfikowania tej osoby – bezpośrednio lub pośrednio), jest uważane za dane osobowe. Zatem jeśli przetwarzasz takie dane (dane osobowe), tj. przechowujesz, utrwalasz, wykorzystujesz, ujawniasz i nie tylko – podlegasz RODO i musisz przestrzegać jego wymogów.

W epoce, w której postęp technologiczny zmienia krajobraz nadzoru i monitorowania, ogólne rozporządzenie o ochronie danych (RODO) stanowi kluczowe ramy zapewniające ochronę praw osób fizycznych do prywatności. Jest to szczególnie ważne w obszarze monitoringu wizualnego, gdzie ze względów bezpieczeństwa i prywatności ważne jest uwzględnienie kilku podstawowych aspektów:

-Poszczególne osoby powinny być informowane o istnieniu monitoringu i jego celach (dlatego często widoczne są etykiety monitoringu wraz z linkami, pod którymi można znaleźć bardziej szczegółowe informacje)

-Kluczowa jest przejrzystość dotycząca celu i sposobu monitoringu wideo, zapewniająca pasażerom i pieszym świadomość tego, w jaki sposób ich dane będą wykorzystywane i do jakich celów

-Systemy monitoringu wizualnego powinny wdrażać praktyki minimalizacji danych, przechwytując jedynie informacje niezbędne do zamierzonego celu

-Nagrania można przechowywać przez minimalny (wymagany) okres, a następnie bezpiecznie usunąć – ograniczenie przechowywania

-Zapewnienie ochrony nagrań wideo przed nieuprawnionym dostępem i potencjalnymi naruszeniami jest integralną częścią zgodności z RODO


Zgodność z RODO w zakresie monitoringu wizualnego to nie tylko wymóg prawny, ale zobowiązanie do poszanowania praw osób fizycznych do prywatności. Równowaga między bezpieczeństwem a prywatnością wymaga przemyślanej integracji zabezpieczeń technologicznych i praktyk etycznych. Włączenie prywatności do monitoringu wizualnego daje możliwość budowania zaufania wśród osób, których dane dotyczą, i poprawy reputacji organizacji jako odpowiedzialnego administratora danych. Dlatego warto zadbać o przestrzeganie przepisów i dobrych praktyk związanych z monitoringiem w transporcie.

IV. Zapewnianie anonimowości i zabezpieczanie nagranych materiałów: zamazywanie twarzy i anonimizacja wideo

Aby chronić prywatność osób zarejestrowanych przez systemy monitoringu wizualnego, firmy transportowe powinny rozważyć wdrożenie takich środków, jak zamazywanie twarzy i anonimizacja wideo. Rozmycie twarzy polega na zasłanianiu lub pikselowaniu twarzy osób na nagranym materiale, co uniemożliwia ich identyfikację. Z kolei techniki anonimizacji wideo polegają na usuwaniu lub modyfikowaniu danych osobowych z nagrań. Środki te równoważą potrzeby bezpieczeństwa z indywidualnymi prawami do prywatności.

Rozmycie twarzy

Skuteczne rozmycie twarzy polega na wykorzystaniu zaawansowanych algorytmów do wykrywania i ukrywania rysów twarzy na nagraniach z monitoringu. Celem jest uniemożliwienie rozpoznania poszczególnych osób, a jednocześnie umożliwienie analizy incydentów i zachowań. Proces zamazywania powinien być dokładny i spójny, zapewniając zasłonięcie wszystkich możliwych do zidentyfikowania twarzy w całym materiale filmowym.

Anonimizacja wideo

Anonimizacja wideo wykracza poza zamazanie twarzy i obejmuje szersze spektrum technik ochrony prywatności poszczególnych osób. Śledzenie obiektów i rozmycie są integralnymi elementami umożliwiającymi dynamiczną anonimizację różnych elementów materiału filmowego. Dzięki temu zasłonięte zostaną nie tylko twarze, ale także inne możliwe do zidentyfikowania cechy, takie jak tablice rejestracyjne lub charakterystyczny ubiór. Proces polega na mapowaniu i śledzeniu obiektów lub osób poruszających się w polu obserwacji. Następnie algorytmy stosują środki anonimizacji, takie jak pikselizacja lub podstawienie, aby ukryć te elementy bez naruszania ogólnej integralności zarejestrowanych danych.

Anonimizując nagrania wideo, firmy nie tylko przestrzegają RODO (i brytyjskiego RODO), ale także minimalizują ryzyko nieuprawnionego dostępu i niewłaściwego wykorzystania danych osobowych.

Używanie odpowiednich narzędzi

Integracja zaawansowanych technologii zamazywania twarzy i algorytmów anonimizacji wideo staje się kluczowa dla wzmocnienia zaufania ludzi przy jednoczesnym przestrzeganiu zasad ochrony danych.

Zamazywanie twarzy i anonimizacja wideo to kluczowe elementy ochrony prywatności osób podczas monitorowania transportu. Chociaż zapewnienie prywatności może wydawać się skomplikowane, z pewnością istnieją sposoby na zapewnienie zgodności wraz ze skutecznym utrzymaniem monitorowania.

Podmioty transportowe muszą nie tylko wdrożyć te środki anonimizacji, ale także zachować przejrzyste i odpowiedzialne podejście. Niezbędne jest informowanie opinii publicznej o stosowaniu technologii nadzoru, metodach stosowanych do anonimizacji i celach gromadzenia danych. Osoby fizyczne mają prawo wiedzieć, w jaki sposób przetwarzane są ich dane i powinny mieć pewność, że istnieją zabezpieczenia chroniące ich prywatność.


V. Reagowanie na incydenty: udostępnianie wideo na żądanie i udostępnianie nagrań przy jednoczesnym zachowaniu zgodności z RODO

W przypadku incydentu lub śledztwa firmy zajmujące się monitoringiem lub odpowiedzialne za monitoring mogą zostać zobowiązane do udostępnienia materiału wideo organom ścigania lub innym uprawnionym podmiotom, w tym osobom fizycznym. Istotne jest, aby takie udostępnianie nagrań było zgodne z wymogami RODO.

Prawo dostępu

Przedsiębiorstwa powinny ustanowić proces reagowania na wnioski, zapewniając, że udostępnianie nagrań ogranicza się do tego, co jest konieczne i proporcjonalne do celu. W przypadku zdarzenia podmioty transportowe muszą zachować delikatną równowagę pomiędzy utrzymaniem bezpieczeństwa publicznego, przestrzeganiem obowiązków regulacyjnych i poszanowaniem praw osób fizycznych do prywatności. Reagując na incydenty, można zwrócić się o dostęp do nagrań z monitoringu na podstawie art. 15 RODO – prawo dostępu przysługujące osobie, której dane dotyczą. Podmioty transportowe muszą być przygotowane na szybkie i przejrzyste realizowanie takich wniosków. Artykuł 15 RODO gwarantuje prawo dostępu do przetwarzanych informacji wszystkim zainteresowanym osobom. Oznacza to, że nie tylko upoważnione urzędy, organy rządowe i organy ścigania, takie jak policja, mogą żądać zdjęć lub nagrań. Każdy, kto został utrwalony na zdjęciu lub filmie, może ubiegać się o kopię materiału, na którym został uchwycony, pod pewnymi warunkami – niedopełnienie tych obowiązków może skutkować wysokimi karami finansowymi (oraz obowiązkiem wdrożenia praktyk zgodnych z RODO) kurs).

Artykuł 15 przyznaje osobom fizycznym prawo do uzyskania od administratora potwierdzenia, czy przetwarzane są dane osobowe ich dotyczące, a także prawo dostępu do tych danych/otrzymania ich kopii, jeżeli ma to miejsce. W kontekście monitorowania transportu obejmuje to udostępnianie nagrań, na podstawie których można zidentyfikować poszczególne osoby. Prośby o dostęp powinny być rozpatrywane niezwłocznie (w ciągu jednego miesiąca), a dostarczony film powinien zostać zredagowany w celu wykluczenia wszelkich informacji niezwiązanych z osobą wnioskującą – oznacza to, że takie nagranie nie może naruszać praw do prywatności innych osób. Aby to osiągnąć, konieczne może być zastosowanie zaawansowanych technik anonimizacji, takich jak zamazywanie twarzy i anonimizacja wideo, które są niezbędne do ochrony tożsamości niepowiązanych osób.

Technologia monitorowania w transporcie wymaga proaktywnego podejścia do zgodności z RODO, ze szczególnym naciskiem na reakcję na incydenty i udostępnianie wideo na żądanie.

Elementy procesu dostępu do danych związanych z CCTV i monitoringiem wizyjnym:

-Składanie wniosków: osoby, których dane dotyczą, mogą składać wnioski o dostęp pisemnie/e-mailem lub za pośrednictwem wyznaczonego portalu internetowego, podając wystarczające dane niezbędne do identyfikacji

-Weryfikacja: podmiot transportowy weryfikuje tożsamość wnioskodawcy, aby zapobiec nieuprawnionemu dostępowi do danych osobowych

-Przetwarzanie: po zweryfikowaniu żądanie jest niezwłocznie przetwarzane, a odpowiedni materiał wideo zostaje znaleziony i pobrany

-Edycja: przed ujawnieniem nieistotne informacje są redagowane w celu ochrony prywatności osób, których to nie dotyczy

-Ujawnienie: przetworzony materiał wideo wraz z podsumowaniem działań redakcyjnych jest przekazywany osobie, której dane dotyczą, w bezpieczny sposób

-Odpowiedzialność: - wniosek zostaje zarejestrowany i odnotowany (aby móc udowodnić, że takie zdarzenie i ujawnienie miało miejsce)

Należy podkreślić, że decydując się na wykorzystanie monitoringu wizyjnego, to tworząc i instalując system, należy jednocześnie uwzględnić odpowiedni proces udostępniania nagrań i zgodność z prawem.

VI. Wniosek:

Ponieważ technologie monitorowania wizualnego w dalszym ciągu rozprzestrzeniają się w branży transportowej, firmy muszą priorytetowo traktować ochronę danych i prywatność. Przestrzegając RODO, wdrażając środki takie jak zamazywanie twarzy i anonimizacja wideo, a także ustanawiając solidny proces udostępniania nagrań wideo i transportu materiałów, firmy mogą osiągnąć równowagę między kwestiami bezpieczeństwa i prywatności. Odpowiednie przygotowanie nagrań wymaga precyzyjnego i specjalistycznego oprogramowania umożliwiającego zarówno zamazanie twarzy, jak i anonimizację danych.

Gallio dostarcza Ci unikalne rozwiązanie do ochrony prywatności oparte na sztucznej inteligencji. Algorytmy rozmywają twarze, czyniąc je praktycznie niemożliwymi do rozpoznania, pozostawiając jednocześnie nienaruszoną jakość obrazu. Nasze profesjonalne narzędzia odpowiadają potrzebom firm transportowych lub zajmujących się monitoringiem, pozwalając im zastosować skuteczne rozwiązanie zapewniające zgodność z RODO i najlepszymi praktykami.

Bezpłatną wersję demonstracyjną Gallio.pro można pobrać TUTAJ.