Anonimizacja lokalnie czy w chmurze: co wybrać dla bezpieczeństwa danych?

Mateusz Zimoch
12.04.2025

Anonimizacja zdjęć i wideo to proces trwałego usuwania lub modyfikowania elementów identyfikujących osoby, takich jak twarze, tablice rejestracyjne czy inne dane osobowe, w sposób uniemożliwiający ich odtworzenie. W dobie intensywnego monitoringu wizyjnego i przetwarzania materiałów zawierających wizerunki osób, technologia ta stała się kluczowym narzędziem zapewnienia zgodności z RODO.

Stojąc przed wyborem rozwiązania do anonimizacji, organizacje muszą odpowiedzieć na fundamentalne pytanie: czy przetwarzać dane lokalnie (on-premise), czy powierzyć to zadanie usługom w chmurze? Decyzja ta niesie za sobą poważne konsekwencje prawne i bezpieczeństwa, które wykraczają daleko poza aspekty czysto techniczne czy finansowe.

Jako ekspert w dziedzinie ochrony danych obserwuję, że mnogość incydentów związanych z wyciekami danych z serwisów chmurowych skłania coraz więcej firm do rewizji swoich strategii przetwarzania wrażliwych materiałów wizualnych. Przyjrzyjmy się zatem kluczowym aspektom, które pomogą Państwu podjąć świadomą decyzję dostosowaną do specyfiki organizacji i wymogów prawnych.

A fluffy cloud in the shape of a turtle floats in a clear, gray sky.

Czym różni się anonimizacja on-premise od rozwiązań chmurowych?

Model on-premise oznacza, że całe przetwarzanie danych odbywa się lokalnie, na infrastrukturze należącej do organizacji. Oprogramowanie do anonimizacji jest instalowane na serwerach wewnętrznych, a dane nie opuszczają zabezpieczonego środowiska firmy.

Z kolei rozwiązania chmurowe (SaaS) wymagają przesłania materiałów wizualnych na serwery firm trzecich, gdzie są one przetwarzane, a następnie zwracane w zanonimizowanej formie. Różnica ta jest fundamentalna z perspektywy kontroli nad danymi i zobowiązań prawnych.

Warto zaznaczyć, że w przypadku on-premise dane pozostają pod pełną kontrolą administratora, co eliminuje ryzyko związane z powierzeniem danych podmiotom zewnętrznym i potencjalnym transferem danych poza UE.

Person in a hoodie taking a photo with a Canon camera, face obscured, in a monochrome setting.

Jakie ryzyka wiążą się z przesyłaniem danych do chmury?

Wykorzystanie usług chmurowych do anonimizacji niesie ze sobą szereg zagrożeń, które należy starannie przeanalizować. Przede wszystkim, przesyłając dane na serwery firm trzecich, tracimy nad nimi bezpośrednią kontrolę, co może skutkować nieprzewidzianymi konsekwencjami.

Szczególne ryzyko pojawia się, gdy serwery znajdują się w innych krajach, zwłaszcza poza Europejskim Obszarem Gospodarczym. W takim przypadku, zgodnie z rozdziałem V RODO, konieczne jest zapewnienie odpowiedniego poziomu ochrony dla transferowanych danych, co może wymagać dodatkowych zabezpieczeń prawnych.

Nie można też pominąć ryzyka utraty danych w trakcie przesyłu czy problemów z czasem przesyłu i pobierania materiałów, co w przypadku dużych plików wideo może znacząco wpływać na efektywność procesów.

Ręka kładzie drewniany klocek na szczycie piramidalnego stosu klocków na drewnianej powierzchni, na jednolitym tle.

Kontrola nad danymi - kluczowy aspekt on-premise

Jednym z najważniejszych argumentów przemawiających za rozwiązaniami lokalnymi jest pełna kontrola nad danymi. W modelu on-premise administrator dokładnie wie, gdzie znajdują się dane, kto ma do nich dostęp i jak są zabezpieczone.

W przypadku usług chmurowych nigdy nie mamy pewności, czy dane zostały faktycznie usunięte po zakończeniu przetwarzania. Nawet jeśli dostawca zapewnia o usunięciu, możemy jedynie polegać na jego deklaracjach, nie mając możliwości weryfikacji.

Case study: Jedna z polskich instytucji finansowych, po przeprowadzeniu analizy ryzyka, zdecydowała się na wdrożenie lokalnego rozwiązania Gallio Pro właśnie ze względu na konieczność zachowania pełnej kontroli nad procesami anonimizacji nagrań z kamer monitoringu, które często zawierały wrażliwe dane klientów.

Dwa laptopy na biurku, ludzie piszą, otoczeni czasopismami, notatnikiem i urządzeniami elektronicznymi. Czarno-biały obraz.

Czy usługi chmurowe zawsze wymagają umowy powierzenia?

Tak, zgodnie z art. 28 RODO, korzystanie z zewnętrznych usług przetwarzania danych osobowych wymaga zawarcia umowy powierzenia przetwarzania danych. Dotyczy to również usług anonimizacji w chmurze, ponieważ przed zanonimizowaniem materiały zawierają dane osobowe.

Umowa taka musi szczegółowo określać zakres, cel i czas przetwarzania, a także zobowiązania dostawcy w zakresie bezpieczeństwa danych. To dodatkowe obciążenie administracyjne, które wymaga dodatkowej obsługi prawnej i analizy umów.

W przypadku rozwiązań on-premise takie umowy nie są konieczne, ponieważ dane nie opuszczają środowiska kontrolowanego przez administratora.

Tekst „Twój wybór, Twój głos” z symbolem znacznika wyboru, wyświetlany na szarym tle.

Jakie znaczenie ma lokalizacja serwerów dla zgodności z RODO?

Lokalizacja serwerów, na których przetwarzane są dane, ma kluczowe znaczenie dla zgodności z przepisami RODO. Jeśli serwery znajdują się poza EOG, konieczne jest spełnienie dodatkowych wymogów dotyczących transferu danych do państw trzecich.

Po unieważnieniu mechanizmu Tarczy Prywatności (Privacy Shield) przez TSUE w sprawie Schrems II, transfer danych do USA i wielu innych krajów stał się znacznie bardziej skomplikowany prawnie. Wymaga to przeprowadzenia złożonej oceny skutków i wdrożenia dodatkowych zabezpieczeń.

Rozwiązania on-premise całkowicie eliminują te problemy, ponieważ dane pozostają w infrastrukturze organizacji, najczęściej zlokalizowanej w tym samym kraju lub regionie.

Sylwetka osoby w bluzie z kapturem siedzi przed ekranami komputerów wyświetlającymi kod w słabo oświetlonym pomieszczeniu.

Czy model on-premise zapewnia lepszą ochronę przed wyciekami danych?

Statystyki pokazują, że rozwiązania lokalne oferują lepszą ochronę przed nieautoryzowanym dostępem do danych. Według raportu Verizon Data Breach Investigations Report, incydenty związane z naruszeniami bezpieczeństwa w chmurze stanowią znaczącą część wszystkich wycieków danych.

W modelu on-premise organizacja ma pełną kontrolę nad środkami bezpieczeństwa, może implementować wielopoziomowe zabezpieczenia dostosowane do swojej polityki bezpieczeństwa i specyficznych wymagań branżowych.

Ponadto, utrata danych w trakcie przesyłu do chmury jest realnym zagrożeniem, które nie występuje w przypadku przetwarzania lokalnego.

Wzór czarnych kłódek z jedną srebrną kłódką pośrodku, otwartą na ciemnym tle.

Kiedy rozwiązania chmurowe mogą być odpowiednie?

Mimo licznych zalet modelu on-premise, istnieją sytuacje, w których rozwiązania chmurowe mogą być uzasadnione. Dotyczy to zwłaszcza małych organizacji, które nie posiadają własnej infrastruktury IT lub przetwarzają niewielkie ilości danych wizualnych.

Kluczowe jest jednak, aby przed wyborem usługi chmurowej przeprowadzić dokładną analizę dostawcy, uwzględniającą lokalizację jego serwerów, zgodność z RODO oraz wdrożone środki bezpieczeństwa.

Warto również rozważyć rozwiązania hybrydowe, gdzie wrażliwe elementy przetwarzania odbywają się lokalnie, a mniej krytyczne zadania mogą być realizowane w chmurze.

Two people in an office setting, one standing and pointing at a document, the other seated at a desk with a laptop. Black and white image.

Jak wybrać odpowiednie rozwiązanie do anonimizacji dla swojej organizacji?

Wybór między on-premise a chmurą powinien opierać się na kompleksowej analizie uwzględniającej specyfikę organizacji, rodzaj przetwarzanych danych, wymagania prawne oraz dostępne zasoby.

Oto kluczowe pytania, które warto sobie zadać:

  • Jak wrażliwe są przetwarzane materiały wizualne?
  • Jakie są konsekwencje potencjalnego wycieku tych danych?
  • Czy organizacja posiada odpowiednią infrastrukturę do wdrożenia rozwiązania lokalnego?
  • Czy istnieją specyficzne wymogi regulacyjne w danej branży?

Sprawdź Gallio Pro - rozwiązanie, które oferuje zarówno opcję on-premise dla organizacji wymagających najwyższego poziomu bezpieczeństwa, jak i warianty chmurowe dla mniejszych podmiotów.

Chmura z symbolem tarczy i kłódki, otoczona liniami obwodów cyfrowych i unoszącymi się kluczami, symbolizująca cyberbezpieczeństwo i ochronę danych.

Jakie są koszty prawne i administracyjne różnych modeli?

Aspekt kosztowy jest często pomijany przy analizie różnych modeli anonimizacji. Tymczasem rozwiązania chmurowe generują dodatkowe koszty związane z obsługą prawną - analizą umów powierzenia, oceną ryzyka transferu danych czy monitorowaniem zgodności dostawcy z RODO.

W modelu on-premise te dodatkowe koszty nie występują, co w dłuższej perspektywie może zrównoważyć wyższe początkowe nakłady na infrastrukturę.

Warto również uwzględnić potencjalne koszty związane z naruszeniami ochrony danych - kary za naruszenie RODO mogą sięgać 4% globalnego obrotu organizacji, co dla wielu firm może oznaczać milionowe straty.

Czarno-biały obraz przedstawiający konstrukcję mostu po lewej stronie oraz dużą, puszystą chmurę na czystym niebie po prawej stronie.

Case study: Wdrożenie on-premise w dużej sieci handlowej

Duża europejska sieć handlowa stanęła przed wyzwaniem anonimizacji nagrań z kamer monitoringu w setkach lokalizacji. Po analizie ryzyka zdecydowano się na wdrożenie rozwiązania on-premise, pomimo początkowo wyższych kosztów infrastrukturalnych.

Kluczowymi argumentami były: eliminacja ryzyka związanego z transferem ogromnych ilości danych do chmury, pewność że dane zostały prawidłowo zanonimizowane i usunięte oraz brak konieczności zawierania i monitorowania umów powierzenia z dostawcami zewnętrznymi.

Po roku od wdrożenia organizacja oszacowała, że oszczędności wynikające z braku dodatkowej obsługi prawnej i zarządzania ryzykiem związanym z zewnętrznymi procesorami zrównoważyły wyższe początkowe nakłady.

Osoba ubrana w bluzę z kapturem, z chmurą zasłaniającą jej głowę, na tle zachmurzonego nieba w czerni i bieli.

Przyszłość anonimizacji danych wizualnych - trendy i prognozy

Obserwując rozwój technologii i regulacji w zakresie ochrony danych, możemy prognozować rosnące znaczenie rozwiązań on-premise, szczególnie w sektorach przetwarzających wrażliwe dane.

Jednocześnie dostawcy usług chmurowych będą zmuszeni wprowadzać coraz bardziej zaawansowane mechanizmy ochrony prywatności, takie jak lokalne przetwarzanie wrażliwych elementów czy pełne szyfrowanie end-to-end.

Organizacje będą też coraz częściej wybierać rozwiązania hybrydowe, które łączą zalety obu modeli, minimalizując ich wady.

Pobierz demo Gallio Pro, aby przekonać się, jak nasze rozwiązanie dopasowuje się do potrzeb Twojej organizacji, niezależnie od wybranego modelu wdrożenia.

FAQ - Najczęściej zadawane pytania o anonimizację zdjęć i wideo

  1. Czy anonimizacja w chmurze jest zgodna z RODO?Tak, pod warunkiem spełnienia wszystkich wymogów RODO dotyczących powierzenia przetwarzania i ewentualnego transferu danych poza EOG. Konieczne jest zawarcie odpowiedniej umowy powierzenia i przeprowadzenie oceny ryzyka.
  2. Czy po anonimizacji materiały nadal podlegają przepisom RODO?Jeśli anonimizacja została przeprowadzona skutecznie i nieodwracalnie, zmodyfikowane materiały nie zawierają już danych osobowych i nie podlegają RODO. Należy jednak pamiętać, że oryginalne materiały przed anonimizacją nadal są danymi osobowymi.
  3. Jak szybko działa anonimizacja on-premise w porównaniu do chmury?W przypadku dużych plików wideo, rozwiązania on-premise często działają szybciej, ponieważ eliminują czas przesyłu i pobierania materiałów. Przy małych plikach różnica może być nieznaczna.
  4. Czy można łączyć oba modele w jednej organizacji?Tak, wiele organizacji stosuje podejście hybrydowe, przetwarzając najbardziej wrażliwe materiały lokalnie, a mniej krytyczne w chmurze.
  5. Jakie kary grożą za niewłaściwe zabezpieczenie procesu anonimizacji?Zgodnie z art. 83 RODO, kary mogą sięgać 20 mln euro lub 4% całkowitego rocznego obrotu przedsiębiorstwa. Wysokość kary zależy od okoliczności naruszenia, w tym jego charakteru, wagi i czasu trwania.

Duży, biały znak zapytania na gładkim szarym tle, rzucający delikatny cień po lewej stronie.

Skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się więcej o bezpiecznych rozwiązaniach do anonimizacji zdjęć i wideo.

Bibliografia

  1. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. (RODO) Wytyczne Europejskiej Rady Ochrony Danych 2/2020 w sprawie art. 46 RODO przy międzynarodowych transferach danych Wyrok TSUE w sprawie C-311/18 (Schrems II) z dnia 16 lipca 2020 r. Verizon Data Breach Investigations Report 2023 Komunikat Prezesa UODO z dnia 17 marca 2022 r. w sprawie wykazu rodzajów operacji przetwarzania danych osobowych wymagających oceny skutków dla ochrony danych